Οι κυπριακές θάλασσες στην εγκαυστική τέχνη της Αννας Αχιλλέως | https://www.kathimerini.gr/ / by Anna Achilleos Stäubli

το καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που «βγαίνει» στον εσωτερικό κήπο με το φιλτραρισμένο φως, η καλοκαιρινή έκθεση φέρνει τις θάλασσες της Αννας Αχιλλέως-Stäubli. Είναι μια έκθεση βαθιά εσωτερική, αισθησιακή θα έλεγα, με σαφείς φιλοσοφικές προεκτάσεις, στεφανωμένες από το δέος και την έκσταση μπροστά στο μεγαλείο της θάλασσας. Η Αννα Αχιλλέως είναι μια καλλιτέχνις που έχει εκθέσει και πάλι στην Αθήνα (Genesis Gallery), όπως και στη γενέτειρά της την Κύπρο, στη Γαλλία και στην Ελβετία, όπου έχει ζήσει. Χαρακτηριστικό της τέχνης της είναι η τεχνική της εγκαυστικής, την οποία έχει καλλιεργήσει και αναδείξει ως ένα προσωπικό ιδίωμα. Στο καφέ του Αρχαιολογικού (που συντονίζει η Αιμιλία Κουγιά), η δημιουργός έχει δώσει διέξοδο στο πνεύμα με σειρά (εν είδει ζωφόρου) έργων με θέμα τη θάλασσα σε μια χρωματική παλέτα του μπλε και του πράσινου με γαιώδεις προεκτάσεις.

Η κ. Αχιλλέως, περήφανη για την καταγωγή που φέρει, άνθρωπος με ανήσυχη καλλιτεχνική φύση και με βαθιά σχέση με όσα ζωγραφίζει, σχέση αισθητηριακή και βιωματική, μας οδηγεί στις ακτές της Πάφου (όπου διαμένει). Στην έκθεση, την οποία επιμελήθηκε η ιστορικός τέχνης Ιρις Κρητικού, η καλλιτέχνις έχει αποτολμήσει, όπως η ίδια λέει, να αποδώσει το θαύμα της θάλασσας, με όλα τα μυστήρια και τους μυθικούς συμβολισμούς της. Γι’ αυτό αναφέρεται στη θάλασσα της Τηθύος που πριν από εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια ήταν η θάλασσα που «γέννησε» τη Μεσόγειο και την Ερυθρά. «Να συλλάβεις τη θάλασσα στον πυρήνα της, είναι κάτι άπιαστο», λέει η κ. Αχιλλέως, «αλλά η πρόκληση σε οδηγεί μακριά… ένα κομμάτι θάλασσα, σαν να μαζεύεις ένα κοχύλι από την παραλία για να κρατήσεις την ανάμνηση και να μοιραστείς ένα τραγούδι…».

«Στις θάλασσές της ανακαλύπτουμε τη δυνατότητα μιας νέας εκτέλεσης», γράφει η Ιρις Κρητικού, «που πραγματοποιείται με αλάνθαστη τεχνική και υπερβατική καλλιτεχνική ιδιότητα. Φωτίζοντας έτσι τις πολλαπλές επιστρώσεις της ιστορίας, την εξπρεσιονιστική συγκίνηση του ρευστού και αυτοσχέδιου χρωστήρα, της έξεργης υλικότητας, της ανεπαίσθητης φωτοσκίασης και της εκφραστικής χειρονομίας». Και πράγματι, η Αννα Αχιλλέως προσεγγίζει τις θάλασσές της ως κάτι ιερό αλλά συγχρόνως και ως κτήμα της. Είναι οι θάλασσες που βλέπει στο τοπίο της Πάφου, στις σμαραγδένιες σπηλιές απέναντι στη Γερόνησο, όπως λέει, στον Αη Γιώργη της Πέγειας. «Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτό το νησάκι, τη Γερόνησο, γίνονται ανασκαφές και εκεί βρέθηκε ναός του Απόλλωνα…». Σε αυτό το υποβλητικό τοπίο με τις στρώσεις της Ιστορίας, η Αννα Αχιλλέως βυθίζει το βλέμμα στην απεραντοσύνη της θάλασσας. Και συμπληρώνει: «Και ενώ ο Αης Γιώργης αντικρίζει την Γερόνησο, στην πλάτη του έχει τρεις πρωτοχριστιανικές βασιλικές».

Χρησιμοποιώντας την αρχαία τεχνική της εγκαυστικής, η Αννα Αχιλλέως ζει για μεγάλο διάστημα με το λιωμένο κερί, την υψηλή θερμοκρασία, τη δίνη των χρωμάτων. Η εγκαυστική με θέμα τις θάλασσες δίνει βάθος και μια ιδιάζουσα απτικότητα, ακρίβεια στο χρώμα και όλη εκείνη τη μυστηριακή αύρα. Η «Μεσόγειος», όπως τιτλοφορείται η έκθεση, είναι η επιτομή ενός συλλογικού βλέμματος σε ένα προαιώνιο μυστήριο.